Denetimli Serbestlik Nedir?

Mahkemenin belirttiği koşulların sağlanması şartıyla belli bir süre içerisinde serbest kalmaya ve bu süre içerisinde denetim altında tutulmaya denetimli serbestlik adı veriliyor. Denetimli serbestlik aslında alternatif bir ceza sistemidir. Sanığın topum içerisinde denetlenerek yaşaması ve topluma kazandırılmasını hedefler.

Bu sistemde sanığın suç durumu tespit edilir ve suçu tekrarlama riski öğrenilir. Yapılan değerlendirme sonucunda sanık, denetimli şekilde serbest bırakılır. Bu sistem sayesinde hükümlünün ıslahı ve topluma kazandırılması amaçlanıyor. Şartlar sağlandığı takdirde suçlular ceza infazına serbest bir şekilde devam edebilirler.

Denetimli Serbestlik Nasıl Uygulanır?

Denetimli serbestlik sayesinde kişinin ıslah olması ve ailesiyle bağlarını sürdürmesi ilk hedeftir. Toplum içerisinde tekrar değer görmesi ve ıslah olmasıyla bu mümkün olur. Hükümlünün cezaevinde bir süre kaldıktan sonra denetimli bir şekilde salıverilmesi anlamına geliyor. Belli bir süre sonra cezaevinden denetim şartıyla tahliye edilen sanık, belli aralıklarla emniyet merkezlerine giderek imza vermelidir. Bu imzalar denetimli serbestlik sürecinde çok önemlidir ve gecikmemesi gerekir. Kişinin denetim altında olduğu bu imzalarla anlaşılmaktadır.

Denetimli Serbestlik Kimlere Verilir?

Denetimli serbestlik uygulamasından faydalanabilecek kişilerin ilk olarak hakim karşısında iyi halli bulunması gerekiyor. İyi halin bulunması ardından sanığın bir süre cezaevinde kalması ve denetimli bir şekilde serbest bırakılması için bazı şartları yerine getirmesi gerekiyor.

• 6 yaş altında çocuğu bulunan kadınlar
• 70 yaşını bitirmiş hükümlüler
• Engellilik veya ciddi hastalıklar

Kasten öldürme, taciz, tecavüz, işkence ve eziyet suçları işleyen sanıklar denetimli serbestlikten yararlanmaları güçtür. Bu kişiler topluma zararlıdır ve aynı suçu tekrar işlemeye meyillidir.

Denetimli Serbestlik Şartları Nelerdir?

Denetimli serbestlik sanıklar için düşünülmüş faydalı bir sistemdir. Birçok suçlu bu sistemden faydalanmak ister fakat şartları sağlayamaz. Denetimli serbestlik uygulamasından yararlanabilmek için aşağıdaki şartları sağlamak gerekir.

• -Hükümlünün iyi halli olması
• Ceza evinde bir süre infaz etmiş olması
• Koşullu salıverme kararına 1 yıl kalması
• Denetimli serbestlik için avukat talebi
• İnfaz hakimliği kararının onaylanması

Bu şartların sağlanması ve sanığın denetimli serbestliğe uygun bulunması ardından tahliye işlemleri başlar. Kişi bu süreden sonra hayatını düzene sokarak çalışamaya ve topluma faydalı bir birey olarak çalışmaya başlamalıdır.

Hükümlünün Denetimli Serbestlik Talebi

Denetimli serbestlik şartlarını sağlayan kişiler, ceza infazının uygulanması için gerekli talebi mahkemelere veya Ceza İnfaz Kurumuna dilekçeyle iletmelidir. İnfaz hakimi, sanığın suç miktarında ve iyi halli olup olmadığı konusunda değerlendirme yaparak bir rapor oluşturur. Bu rapora bakılarak sanığın denetimli serbestliğe uygun olup olmadığına karar verilecektir. Karar açıklanmasının ardından sanık bilgilendirilir. İnfaz hakiminin reddi durumunda, hükümlü itiraz ve şikayet etme hakkına sahip olacaktır. İnfaz hakimi kararına otuz beş gün içerisinde dönüş yapmak gerekir.

Denetimli Serbestlikte Şehir Dışına Çıkılır Mı?

Denetimli serbestlikle sanıkların şehir dışına çıkması imza ile mümkün olabilir. Mahkeme kararında bu belirtilmediği sürece bağlı olunan denetim serbestlik müdürlüğüne gidilerek izin belgesi alınabilir. Bu durumda ne gibi şartlar koşulduğunu ve nasıl bir yol izlenilmesi gerektiği şube müdürlüğü tarafından izah edilecektir. Denetimli serbestlik ile alakalı her türlü bilgi şube müdürlüklerinden alınabilir. Şehir dışında çıkarken bu şubelere başvurarak doğru adımları izlemek önemlidir.

​​​​​​​Denetimli Serbestlik İmzaya Gidilmezse Ne Olur?

Denetimli serbestlik uygulamasındaki sanıkların imza atmak üzere emniyet şubelerine başvurması gerekiyor. Denetimli serbestlik için imza atmamak bir ihlal olarak kabul edilir. Bunun telafisi yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına izahat vermek gerekir. Denetimli serbestliği iki defa ihlal eden kişilerin denetimli serbestliği geri alınır. Hükümlüler bu gibi durumlarda Cumhuriyet başsavcılığına imza günü hakkında mazeret bildirmezse, kapalı cezaevlerine iadeleri söz konusu olacaktır.

Denetimli Serbestlik Süresi

Denetimli serbestlikte sürenin belirlenmesi bazı suçlarda farklılık göstermektedir. Denetimli serbestlikten yararlanacak sanıkların suçlarına göre 3 yıldan 5 yıla kadar denetimli serbestlik sürebilir. Bu süre zarfında sanıklar denetimi altında tutulur ve suç işlemelerine neden olan davranışların düzeltilmesi veya madde bağımlılığı tedavisi uygulanabilir. Kişinin işlediği suça ve denetimli serbestlikte kalacağı süreye göre değişiklik gösterecektir. Denetimli serbestlik süresi, ceza miktarına bakılarak uygulanmaktadır. Fakat bilinmelidir ki, cezaevinde bir süre kalmayan hükümlüler bu uygulamadan yararlanamazlar.

Cezaevine Girmeden Denetimli Serbestlik Olur Mu?

Denetimli serbestlik için 5275 sayılı kanunun 105/A maddesi yeniden düzenlendi. Hükümlü kişiler ilk önce cezaevinde suçunu infaz etmedikleri sürece ceza miktarına bakılmaksızın denetimli serbestlik uygulamasından yararlanamayacaklardır. Denetimli serbestlikten yararlanmak için bir süre cezaevinde kalınması şarttır. Denetimli serbestlik genellikle koşullu salıverme kararına 1 yıl süre kala uygulanmaktadır. Bu süre göz önüne bulundurularak mahkemelere denetimli serbestlik talebi iletilmelidir. Koşulları sağlayamayan kişiler denetimli serbestlikten yararlanamazlar.

​​​​​​​Denetimli Serbestlik Sicile İşler Mi?

Türk Ceza Kanunlarına göre sanığa verilen denetimli serbestlik sorunsuz bir şekilde biterse ve denetimli serbestlik boyunca kurallara uygun davranışlar sergilenirse, bu suç adli sicil kaydından tamamen silinerek arşiv kaydına alınacaktır. Bu arşiv kaydı ise hükümlü vefat etmedikçe veya arşiv kaydının üzerinden 80 yıl geçmedikçe asla silinmeyecektir. Denetimli serbestlik süresince yükümlülüklere uyulmadığı takdirde cezaevine iade yapılır ve bu sebeple adli sicil kaydının silinmesi mümkün olmaz. Ancak yükümlülüğü yerine getiren kişiler adli sicil kaydından kurtulacaklardır.

​​​​​​​Denetimli Serbestlik Bittikten Sonra Ne Olur?

Denetimli serbestlik koşullarını yerine getiren ve bu süre içerisinde suç işlemeyen kişilerin dosyası kapatılacaktır. Bu failin cezaevine girmeden alternatif bir cezayla suçunu infaz etmiş olması anlamına gelmektedir. Denetimli serbestlik bittiğinde dosya kapanacak ve suç infaz edilmiş sayılacaktır. Denetimli serbestlik yükümlülüklerini yerine getiren kişiler, cezanın bitiminden sonra adli sicile kayıt edilmeyecekler. Bu kişilerin suçları arşive kaldırılır ve kişi ölmedikçe 80 yıl saklanır.